Αιώνες Αντίστασης: Η Ελληνική Επανάσταση Προ των Πυλών
Τον 16ο αιώνα, Έλληνες από την Κέρκυρα, την Κρήτη και κυρίως τη Μάνη, πολέμησαν σθεναρά τους Οθωμανούς. Συμμετείχαν σε μάχες στην ξηρά και τη θάλασσα, συχνά στο πλευρό των Βενετών και των Ισπανών. Η Ναυμαχία της Ναυπάκτου το 1571, όπου ο οθωμανικός στόλος καταστράφηκε ολοσχερώς από τις δυτικές δυνάμεις, αποτελεί κομβικό σημείο, με την παρουσία και ελληνικών πλοίων να σηματοδοτεί την ελληνική συνεισφορά.
Παρά τις αποτυχημένες προσπάθειες, όπως αυτή του Μητροπολίτη Λαρίσης Διονυσίου του Φιλοσόφου στην ορεινή Θεσσαλία (1600) και τη Θεσπρωτία (1609), οι φλόγες της αντίστασης δεν έσβησαν. Οι Βενετοί προσπάθησαν να εκμεταλλευτούν την κατάσταση, πολιορκώντας την Αθήνα και καταλαμβάνοντας μεγάλο μέρος της Πελοποννήσου το 1699, αν και αυτή επέστρεψε στους Οθωμανούς εντός δύο δεκαετιών, μειώνοντας τον ενεργό ρόλο της Βενετίας στις ελληνικές υποθέσεις.
Τον 18ο αιώνα, η Ρωσία ανέλαβε πρωταγωνιστικό ρόλο. Οι ελπίδες των Ελλήνων αναπτερώθηκαν, καθώς η παράδοση του «ξανθού γένους» που θα έφερνε την ελευθερία, αναβίωσε. Το 1770, οι αδελφοί Ορλώφ έφτασαν στη Μάνη, ενισχύοντας την εξέγερση. Παράλληλα, ο Ιωάννης Βλάχος (Δασκαλογιάννης) ξεσήκωσε τα Σφακιά της Κρήτης. Η Ναυμαχία του Τσεσμέ έληξε με ορθόδοξη νίκη, αλλά η Συνθήκη του Κιουτσούκ Καϊναρτζή (1774) έδωσε στη Ρωσία το δικαίωμα να παρεμβαίνει στα εσωτερικά της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας για την προστασία των Χριστιανών. Οι Έλληνες έμποροι απέκτησαν επίσης το δικαίωμα να χρησιμοποιούν τη ρωσική σημαία, ενισχύοντας την οικονομική τους δύναμη.
Ο Λάμπρος Κατσώνης, αξιωματικός του ρωσικού στρατού, συνέχισε τους αγώνες, πραγματοποιώντας επιθέσεις εναντίον τουρκικών πλοίων από την Κέα, με τη συνδρομή του κλέφτη Γεώργιου Ανδρίτσου. Στα τέλη του 18ου αιώνα, οι φιλελεύθερες ιδέες της Γαλλικής Επανάστασης έστρεψαν τις ελπίδες και προς τους Γάλλους, αλλά αυτές διαψεύστηκαν σύντομα. Περί το 1800, οι υπόδουλοι Έλληνες συνειδητοποίησαν ότι η απελευθέρωση θα έπρεπε να προέλθει από τις δικές τους δυνάμεις.